Badanie bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych
– elektronarzędzi, spawarek, przedłużaczy

Elektronarzędzia są to urządzenia o napędzie elektrycznym przeznaczone do wykonywania określonych czynności użytkowane głównie jako narzędzia ręczne zarówno przez profesjonalistów jak i osoby bez odpowiedniego przeszkolenia. Elektronarzędzia mogą być zainstalowane na stałe jako urządzenia stacjonarne np.: wiertarki stołowe, szlifierki stołowe, narzędzia umieszczone w sposób trwały na konstrukcjach np. podwieszone itp. lub stanowią narzędzia ręczne obsługiwane bezpośrednio przez operatora trzymającego dane narzędzie w ręku np.: wiertarka ręczna, lutownica elektryczna, pilarka elektryczna, młotek o napędzie elektrycznym, narzędzia kuchenne itp. Zagwarantowaniu bezpiecznej eksploatacji przywiązuje się szczególne znaczenie dla elektronarzędzi ręcznych, które podczas użytkowania cały czas pozostają w bezpośredniej styczności z ciałem operatora.

Podział elektronarzędzi ze względu na kategorie użytkowania:

Kategoria I

obejmuje elektronarzędzia eksploatowane dorywczo, kilkakrotnie w ciągu jednej zmiany, zwracane do wypożyczalni lub używanie przez stałych pracowników

Kategoria II

obejmuje elektronarzędzia eksploatowane często w ciągu jednej zmiany
i przekazywane kolejnym zmianom bez zwracania ich do wypożyczalni

Kategoria III

obejmuje elektronarzędzia eksploatowane w sposób ciągły na więcej niż jednej zmianie lub zainstalowane na stałe, np.
w linii produkcyjnej lub montażowej

Klasy ochronności:

Klasa ochronności I

oprócz izolacji podstawowej wszystkie części metalowe są połączone z przewodem ochronnym PE. Elektronarzędzia powinny być zasilane z obwodów posiadających odpowiednie zabezpieczenia nadmiarowo prądowe, zależnie od warunków środowiskowych oraz urządzenia różnicowoprądowe w szczególnych warunkach użytkowania elektronarzędzi.

Klasa ochronności II

elektronarzędzia tej klasy nie posiadają przewodu ochronnego PE, natomiast muszą posiadać izolację podstawową i dodatkową lub izolację wzmocnioną. Dzięki odpowiedniej izolacji obudowa może również być metalowa.

Klasa ochronności III

elektronarzędzia tej klasy są zasilane z obwodów o bardzo niskim napięciu ELV (ang. Extra Low Voltage) typu SELV lub PELV.

Zasady kontroli stanu technicznego elektronarzędzi ręcznych:

Badania bieżące należy wykonywać każdorazowo przed wydaniem elektronarzędzia do eksploatacji, zwłaszcza na początku dnia, przed przejęciem narzędzia od innego pracownika lub przed wydaniem z wypożyczalni oraz w przypadku elektronarzędzi zaliczanych do II i III kategorii użytkowania przed rozpoczęciem pracy na danej zmianie.

Badania bieżące powinny być przeprowadzane jak najczęściej i jako reguła zawsze przed przystąpieniem do użytkowania elektronarzędzia. Zakres badania bieżącego obejmuje oględziny zewnętrzne oraz sprawdzenie biegu jałowego. Jest to badanie proste i krótkie.

Badania okresowe należy wykonywać nie rzadziej niż:

  • co 6 miesięcy dla elektronarzędzi I kategorii użytkowania,
  • co 4 miesiące dla elektronarzędzi II kategorii użytkowania,
  • co 2 miesiące dla elektronarzędzi III kategorii użytkowania lub po każdym zdarzeniu, lub wystąpieniu sytuacji mogących mieć wpływ na bezpieczne użytkowanie elektronarzędzi np.: upadek narzędzia, zawilgocenie itp.,
  • badania te należy również przeprowadzać dla magazynowanych elektronarzędzi np.
    w magazynowanych w wypożyczalni narzędzi.

Badania okresowe elektronarzędzi obejmują następujące czynności:

  • oględziny zewnętrzne,
  • oględziny wewnętrzne wymagające częściowego demontażu,
  • sprawdzenie biegu jałowego,
  • pomiar rezystancji izolacji,
  • pomiar obwodu ochronnego (przewodu PE).

Testowanie przewodu IEC

(przedłużaczy i przewodów)
Podczas tego badania wykonywane są pomiary rezystancji izolacji i pomiar rezystancji przewodu uziemiającego. Dodatkowo sprawdzana jest prawidłowość okablowania (biegunowość, brak przerw i zwarć).

Badanie spawarek obejmują następujące czynności:

  • oględziny zewnętrzne,
  • badanie przewodu PE,
  • badanie rezystancji izolacji,
  • pomiar prądu upływu obwodu spawania,
  • pomiar pierwotnego prądu upływu spawarek,
  • pomiar napięcia w stanie bez obciążenia (UO) dla spawarek.